Macht en onmacht van protestvoering
De laatste jaren gaan steeds meer burgers de straat op om uiting te geven aan hun ontevredenheid of ongenoegen. Maar de protestacties worden niet altijd met enthousiasme onthaald: wie tegenwoordig de orde verstoort, wordt snel als te radicaal, te emotioneel of te onredelijk bestempeld.
Protesten zijn vaak de drijvende kracht geweest achter sociale bewegingen. De mogelijkheid om veilig te protesteren is een kwestie die samenhangt met het recht om vrij te zijn van discriminatie. Mensen die te maken hebben met ongelijkheid en discriminatie op basis van leeftijd, ras, genderidentiteit en vele andere factoren, lopen nog meer gevaar rond hun recht om te protesteren. Het is cruciaal dat iedereen veilig en zonder discriminatie kan protesteren. Waarom is demonstratievrijheid zo belangrijk? En waarom staat die vrijheid momenteel zo onder druk? Welke rol spelen demonstraties en protest in een democratische samenleving? Wat is de plek van sociale actie in ons maatschappelijk debat? Wat maakt een protestactie succesvol? Wat betekent burgerlijke ongehoorzaamheid precies?
Na een inleidende lezing van Dyab Abou Jahjah gaat Tine Hens in gesprek met hem, Ludo de Brabander (Vrede), Samira Azabar (BOEH) en Jolien Paeleman (Extinction Rebellion).
Dyab Abou Jahjah, Ludo de Brabander, Samira Azabar, Jolien Paeleman en Tine Hens
Dyab Abou Jahjah (1971, Libanon) emigreerde op 19-jarige leeftijd naar België. Hij behaalde een master in de Politieke Wetenschappen en Internationale Betrekkingen aan de Université Catholique de Louvain. In 2000 richtte hij de Arabisch-Europese Liga (AEL) op. De AEL had een grote impact op het politiseringproces van een hele generatie Belgen met migratieroots. Tussen 2014 en 2017 werkte hij als columnist bij De Standaard. In 2016 was hij ook te gast in de Nederlandse show Zomergasten. Een panel georganiseerd door Knack Magazine koos hem als de vierde meest invloedrijke Belg van buitenlandse afkomst, alleen voorafgegaan door voormalig premier Elio Di Rupo, voormalig Groen-partijvoorzitter Meyrem Almaci en stervoetballer Vincent Kompany. Zijn laatste drie boeken zijn: De stad is van ons (2014, Pelckmans), Pleidooi voor radicalisering (2016 De Bezige Bij) en Verlichting onder vuur (Ertsberg 2022).
Samira Azabar is doctor in de Politieke Wetenschappen (UA). Ze onderzocht de politieke agency en handelingen van Belgische moslims in de politieke arena, meer concreet hoe ze in verzet gaan tegen hun onderdrukking. Ze werkt momenteel als postdoctoraal onderzoeker rond gender en seksualiteit en docent aan de Radboud Universiteit (NL). Daarnaast is ze actief bij BOEH!, een intersectionele organisatie, en schreef ze mee aan het BOEH!-boek (EPO, 2022).
Ludo De Brabander is woordvoerder van Vrede vzw, activist en publicist. Hij schrijft regelmatig bijdragen voor diverse gedrukte en elektronische publicaties rond vredeskwesties, bewapening en het Midden-Oosten, een regio waar hij vaak rondreist. Over die onderwerpen schreef hij ook een aantal boeken en verzorgde hij tal van lezingen. Hij was en is al meer dan twee decennia organisator van tal van acties en actief in diverse internationale samenwerkingsverbanden.
Jolien Paeleman (1984) is sinds 2019 actief bij burgerbeweging Extinction Rebellion. Ze was meermaals woordvoerder en werkte mee aan de bewegingsopbouw, coalitievorming en outreach, vooral in Gent waar ze woont. Haar geloof in de cruciale rol van vreedzame burgerlijk ongehoorzame actie in de maatschappelijke transformatie die we nodig hebben, is vandaag nog groter dan ooit tevoren.
Tine Hens (1974) is historica en werkt als zelfstandig journaliste voor onder andere MO* en Knack. Ze schrijft vooral over de klimaat- en biodiversiteitscrisis en de ecologische transitie waarvoor we staan. Ze schreef Het klein verzet (EPO, 2015), Een tocht door Europa naar hoe het anders kan en Het is allemaal de schuld van de Chinezen! (EPO, 2021) over typische dooddoeners in klimaatgesprekken. In haar nieuwste boek De wereld die we delen (EPO, 2022) vertelt ze het verhaal van de mens als deel van al het leven op deze planeet.